Hans Bakker betoogt dat van de overheid mag worden verwacht dat zij zich maximaal inspant om de tax gap te minimaliseren.
Kort geleden kwam Consumentenclaim in het nieuws met het voornemen een massaclaim in te dienen tegen de Nederlandse Spoorwegen. De NS zou niet aan haar inspanningsverplichting voldoen. De NS stelt als vanouds dat de NS een vervoersbewijs verkoopt en geen recht op een zitplaats. Weinig troost voor de boze reiziger op een volgepropt balkon.
Deze column gaat over belastingheffing. Toch is er een verband. Veel van het momentum in het OESO BEPS-traject en het EU Actieplan is te danken aan publieke verontwaardiging. Hierbij werden (en worden) overigens voornamelijk de multinationals aangesproken op hun tax planning en niet de regelgever(s) binnen wiens regels die tax planning mogelijk is. De vijftien actiepunten van de OESO en het anti-ontwijkingspakket van de EU zijn een erkenning dat de overheden al veel eerder de manco's in de (internationale) regelgeving hadden kunnen repareren. Belastingbetalers mogen verwachten dat hun overheid zich inspant om dat tijdig en afdoende te doen. Net zoals de reiziger van de NS behoorlijk vervoer mag verwachten.
De belastingbetaler mag ook verwachten dat de overheid zich inspant om de tax gap – het verschil tussen wat op grond van de regels aan opbrengst is te verwachten en de werkelijke opbrengst – te minimaliseren. In Nederland bedraagt die tax gap circa 10%, gelijk aan ca. € 27 miljard. Niemand kan de volle tax gap dichten, maar is het te veel gevraagd van het kabinet om zich tot het uiterste in te spannen de tax gap ten minste te halveren? De Staatssecretaris van Financiën weigert echter stelselmatig de Nederlandse tax gap te analyseren. Het risico is dat hij zonder analyse onvoldoende ‘‘in control'' is, immers zonder zicht op de omvang van de risico's en zonder plan om ze onder controle te brengen. Veelzeggend is voetnoot 3 in zijn brief van 20 mei 2015 (Kamerstukken II 2014/15, 31066, nr. 236), die erop neer komt dat de Belastingdienst de ogen sluit voor de zwarte economie.
Het Verenigd Koninkrijk presenteert al tien jaar een analyse van de tax gap. Op zijn minst zou wat mij betreft daarom eens een vingeroefening moeten worden gemaakt, waarbij de oorzaken en percentages die de Britten vonden, worden overgezet op de Nederlandse tax gap. Dat zou een begin zijn van een verantwoorde schatting in hoeverre en op welke manier de Nederlandse tax gap is terug te dringen. Meer dan één derde van de tax gap in het VK wordt gevormd door fraude.
Fraude is als vergif voor de samenleving. Het is de hoogste tijd te onderzoeken in hoeverre de Nederlandse samenleving daaronder heeft te lijden. Daar is geen collectieve schadeclaim voor nodig, maar het zou goed zijn als het parlement, daartoe gestimuleerd door de recente aansporing van de Algemene Rekenkamer, de staatssecretaris erop aanspreekt.
Informatiesoort: Uitvergroot
Rubriek: Belastingrecht algemeen
15