Het Gerecht van het Europese Hof van Justitie verklaart de goedkeuring door de Europese Commissie van de herkapitalisatie van Lufthansa van 6 miljard euro in 2020 door de Duitse regering nietig. Het dagelijks EU-bestuur maakte volgens het gerecht verschillende beoordelingsfouten bij het besluit om de coronasteun goed te keuren.
De gevoegde zaak met de nummers T-34/21 en T-87/21 was aangespannen door Ryanair en Condor Flugdienst. Volgens de twee luchtvaartmaatschappijen zou de maatregel hun positie als rechtstreekse concurrenten van de Lufthansa-groep op een groot aantal vliegroutes en markten wezenlijk aantasten.
De herkapitalisatie gebeurde in het kader van de coronapandemie. Door de reisbeperkingen waren veel vluchten vanaf begin 2020 niet mogelijk en daardoor kwam de Duitse luchtvaartmaatschappij financieel in het nauw. De Duitse overheid sprong daarom bij en meldde de herkapitalisatie van 6 miljard euro op 12 juni 2020 bij de Europese Commissie aan. De Bondsrepubliek kocht ongeveer 300 miljoen euro aan aandelen, nam een 'stille' deelneming van ongeveer 4,7 miljard euro die niet in aandelen kon worden omgezet en hielp met nog 1 miljard euro via een soort converteerbare obligatie.
Op dat moment had de EU vanwege de pandemie de strenge staatssteunregels tijdelijk versoepeld om regeringen in staat te stellen bedrijven in moeilijkheden te ondersteunen, maar wel onder een aantal voorwaarden. Goedkeuring van de commissie bleef nodig. En die kreeg Berlijn, maar volgens Ryanair en Condor niet volgens de regels.
Volgens het Gerecht, een onderdeel van het EU-hof, maakte de commissie bij haar besluit inderdaad verschillende beoordelingsfouten. Ze ging er ten onrechte van uit dat Lufthansa niet kon lenen op de financiële markten en beoordeelde de marktmacht van de Duitse luchtvaartmaatschappij op bepaalde luchthavens verkeerd. Ook werd er geen mechanisme ingebouwd om Lufthansa te stimuleren het geld terug te betalen door bijvoorbeeld aandelen terug te kopen.
De commissie kan in beroep gaan tegen het arrest van het gerecht maar die actie heeft geen opschortende werking. Volgens een commissiewoordvoerder wordt nu bekeken wat de volgende stappen kunnen zijn. Lufthansa heeft volgens het arrest ongeoorloofde staatssteun gekregen en zou het geld terug moeten betalen. Maar dat heeft het bedrijf al gedaan, zegt het in een reactie. Volgens een woordvoerder van het EU-hof is door de uitspraak "juridische onzekerheid" ontstaan en kan de zaak nog jaren aanslepen. Lufthansa zegt de beslissing te zullen analyseren en dan te beslissen over verdere actie.
Ryanair won woensdag ook een soortgelijke zaak bij het EU-Gerecht over herkapitalisatie van SAS, waar de Deense en Zweedse regeringen 1 miljard euro coronasteun in staken. "De tussenkomst van het hof is een triomf voor eerlijke concurrentie en consumenten in de hele EU", zegt een woordvoerder van de Ierse lowbudgetmaatschappij, die ook een zaak over staatssteun aan Air France-KLM heeft aangespannen. Volgens Ryanair is tijdens de pandemie "meer dan 40 miljard euro aan discriminerende staatssubsidies geschonken aan nationale luchtvaartmaatschappijen van de EU".
Ryanair was ook succesvol in een procedure bij het Gerecht tegen de staatssteun voor KLM. Nederland kreeg 1 maand later alsnog een goedkeuring voor staatssteun aan KLM na een betere motivering. Lees ook de thema's Staatssteun en Fiscale staatssteun.
Bron: Curia