Lees hieronder een aantal vragen en antwoorden:

Wanneer is sprake van schijnzelfstandigheid?

Als organisaties een zzp’er inschakelen voor een opdracht die in loondienst hoort.

Hoe ziet de handhaving van de Belastingdienst in 2025 eruit?

Sinds 1 januari 2025 handhaaft de Belastingdienst volledig op schijnzelfstandigheid. De Belastingdienst begint in principe met een bedrijfsbezoek. De opdrachtgever wordt zo nodig gewaarschuwd voor risico’s op schijnzelfstandigheid. Soms kan direct een boekenonderzoek aan de orde komen. Kijk voor meer informatie in het Handhavingsplan 2025. Over 2025 worden geen boetes opgelegd, maar er kunnen wel naheffingsaanslagen loonheffingen worden opgelegd.

Wat verandert er per 1 januari 2026 in de handhaving?

Vanaf 1 januari 2026 is sprake van reguliere handhaving. De Belastingdienst zal dan net als voorheen voorlichting geven, op verzoek vooroverleg voeren en bedrijfsbezoeken en boekenonderzoeken doen. Over tijdvakken vanaf 1 januari 2026 past de Belastingdienst weer de normale regels voor het opleggen van boetes toe.

Aan welke criteria moet een opdracht voldoen om als zelfstandige te kunnen werken?

Om dit te beoordelen, worden alle feiten en omstandigheden gewogen. Deze staan beschreven in de Toelichting beoordelingskader arbeidsrelaties. Hierbij zijn onder meer de volgende vragen van belang: is sprake van ondernemersrisico, wat moet worden gedaan om opdrachten te krijgen, aantal opdrachtgevers en hoe lang meestal voor een bepaalde opdrachtgever wordt gewerkt.

Kun je een zelfstandige inschakelen als vervanging bij ziekte zonder dat sprake is van schijnzelfstandigheid?

Of je een zelfstandige kunt inschakelen hangt af van de manier waarop er wordt gewerkt. Er wordt gekeken naar bijvoorbeeld de gezagsverhouding, of je met eigen materialen werkt, en hoe de functie is vormgegeven. 
De reden voor het inhuren van zzp’ers (bijvoorbeeld piekdrukte en ziekte) is daarbij niet van belang. Als een werknemer door een zelfstandige wordt vervangen, waarbij de werkzaamheden één op één wordt overgenomen, dan is dit een indicatie van loondienst.

Er wordt gesproken over een ‘zachte landing’, wat wordt daarmee bedoeld?

Met een zachte landing wordt bedoeld:

• Geen boetes over 2025.
• Goedgekeurde modelovereenkomsten blijven geldig tot eind 2029.
• De Belastingdienst start in principe met een bedrijfsbezoek.
• De Belastingdienst kan de opdrachtgever bij een bedrijfsbezoek waarschuwen als er sprake lijkt te zijn van schijnzelfstandigheid.
• De Belastingdienst kan een boekenonderzoek richten op de meest recente tijdvakken zodat het financieel risico in eerste instantie beperkt blijft.
• Pas als na boekenonderzoek schijnzelfstandigheid geconstateerd wordt, kan dit leiden tot een correctieverplichting of naheffing tot maximaal vijf jaar terug, en niet verder dan 1 januari 2025.

Bekijk de slides van het ministerie.

Bron: Ministerie van Financiën