• Energiebelasting
  De energienota van huishoudens met een gemiddeld verbruik gaat volgend jaar met 100 euro omlaag. In de jaren daarna wordt de stijging van de energiebelasting beperkt. Het kabinet kiest voor de budgetneutrale variant waarin het energiebelastingtarief van de eerste schijf voor aardgas toeneemt met 4 cent per m³ in 2020 en +1 cent per m³ in de 6 jaren daarna. Alle extra middelen die op deze manier worden opgehaald, worden teruggegeven via de belastingvermindering en een lager energiebelastingtarief van de eerste schijf voor elektriciteit. In 2023 bekijkt de overheid of de voorgenomen verhoging van de energiebelasting op aardgas, gelet op de autonome ontwikkeling van de marktprijzen, nog nodig is om de gewenste verduurzamingsprikkels te behouden.
• CO₂-heffing
  Het kabinet introduceert een CO₂-heffing voor de industrie. Dit stimuleert bedrijven om stappen te zetten in verduurzaming. De CO₂-heffing begint vanaf 2021 op 30 euro per ton en loopt lineair op naar 125-150 euro per teveel uitgestoten ton CO₂ in 2030 inclusief de 'ETS-prijs'.
• Bijtelling elektrische auto
  De bijtelling voor zakelijke rijders gaat in 2020 naar 8% (nu 4%). Het lage bijtellingspercentage voor elektrische auto’s geldt vanaf 2020 tot een cataloguswaarde van 45.000 euro (nu 50.000 euro). Voor zover een elektrische auto méér kost, geldt een cataloguswaarde van 22 procent, de zogenoemde Tesla-taks. Het kabinet wil met deze maatregelen 'oversubsidiëring' van elektrische auto’s voorkomen. In de jaren na 2020 gaat het bijtellingspercentage voor elektrische auto’s stapsgewijs omhoog naar 22 procent in 2026.
• Rekeningrijden
  Het kabinet zal voor de volgende kabinetsformatie varianten uitwerken van het betalen naar rato van het autogebruik. Het nieuwe stelsel gaat onderdeel uitmaken van de reeds voorgenomen belastingherziening in 2025. Een van de varianten is beprijzing per kilometer van de elektrische auto’s, waarbij voor fossiele auto’s het huidige systeem in stand blijft.

'Klimaatakkoord zet industrie op achterstand'

Volgens het kabinet zijn de plannen voor de samenleving betaalbaar. De extra kosten van het akkoord liggen lager dan eerder door het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) was ingeschat. Het zal het land in 2030 uiteindelijk tussen de 1,6 en 1,9 miljard euro extra kosten. Het klimaatakkoord is vrijdag naar zowel de Tweede als Eerste Kamer gestuurd.

Om huizen en gebouwen duurzaam te maken, komt er een warmtefonds. "In 2050 moeten alle gebouwen duurzaam zijn", aldus minister Kajsa Ollongren (Binnenlandse Zaken). Tot 2030 komt er jaarlijks 50 tot 80 miljoen beschikbaar voor het warmtefonds. Om op korte termijn huiseigenaren aan te moedigen om laagdrempelige energiebesparende maatregelen te nemen, komt 93 miljoen vrij.

"Elektrisch wordt het nieuwe gewoon", zei staatssecretaris Stientje van Veldhoven (Infrastructuur) bij de presentatie. Over tien jaar moeten alle nieuw verkochte auto's emissieloos zijn. Verder ziet het kabinet een belangrijke rol weggelegd voor waterstof als brandstof voor zwaar verkeer zoals ov-bussen, vrachtwagens "en mogelijk ter vervanging van dieseltreinen".

De industrie is niet blij met de nieuwe klimaatplannen van het kabinet. De CO₂-heffing zet volgens brancheorganisaties als VNCI en FME Nederlandse industriële bedrijven op achterstand ten opzichte van het buitenland.

De ondernemersorganisaties VNO-NCW, MKB-Nederland en LTO Nederland vinden dat het kabinet de politieke klimaatplannen grondig moet toetsen op uitwerking in de praktijk. Bij de aangekondigde CO₂-heffing over vermijdbare uitstoot is essentieel dat toch niet onbedoeld onvermijdbare uitstoot van bedrijven wordt belast. Daarvoor geven de huidige hoofdlijnen nog geen zekerheid. Heffen over onvermijdbare uitstoot is een enorm risico voor de miljarden aan benodigde investeringen en de banen in de regio’s, aldus de ondernemersorganisaties.

De vakbonden zijn positiever. CNV spreekt van een juiste balans tussen werkgelegenheid en het halen van de klimaatdoelstellingen. Een banenverlies van tienduizenden mensen in de industrie is voorkomen, constateert de bond. Vakbond FNV is positief dat er alsnog een voorziening komt voor mensen in een kwetsbare financiële positie voor verduurzaming.

De autobranche vindt de klimaatplannen realistisch. Pluspunten zijn het verlagen van subsidies voor elektrische auto's en de invoering van rekeningrijden, zegt de RAI, maar het is "onacceptabel" dat de bijtelling op elektrische auto's "al in 2020 in plaats van 2021" wordt verhoogd. Ook BOVAG is daar niet blij mee. Volgens de organisatie zijn al volop auto’s besteld voor 2020, op basis van de nu geldende fiscale regels.

Regeringspartijen

De regeringspartijen scharen zich achter het Klimaatakkoord. "Goed voor Nederland dat dit klimaatpakket er nu is. De VVD is er blij mee", laat fractievoorzitter Klaas Dijkhoff weten. "Het laat zien dat CO2-reductie kan zonder mensen op kosten te jagen. Dit pakket helpt de Nederlanders juist in plaats van ze te straffen. Geen rare belastingverhoging voor automobilisten, wel een warmtefonds dat mensen in de komende dertig jaar helpt met het aanpassen van hun huis."

CDA-fractievoorzitter Pieter Heerma noemt het een eerlijk akkoord voor burgers en bedrijven. "Met de plannen van het kabinet zijn de doelstellingen van Parijs haalbaar en blijven de kosten betaalbaar. Als goed rentmeester wil het CDA de aarde, die we in bruikleen hebben van onze kinderen, beter doorgeven aan de volgende generaties."

Het CDA wijst op de lagere energiebelasting voor huishoudens, een grotere bijdrage van de industrie en een beperking van de stimulering van dure elektrische auto’s. "Ook stellen we bedrijven in staat om te verduurzamen. Zo voorkomen we klimaatwerkloosheid door bedrijven die wegtrekken naar het buitenland", zegt Heerma.

D66-leider Rob Jetten benadrukt dat het hard werken is geweest en "het was zeker niet makkelijk". Maar volgens hem worden met dit Klimaatakkoord de klimaatdoelen gehaald. "En tegelijkertijd is dit nog maar het begin. Want verandering krijg je niet door alleen iets op papier te zetten. Verandering krijg je door in actie te komen. En door samen te werken krijgen we het voor elkaar. We gaan van drammen naar daden."

ChristenUnie-leider Gert-Jan Segers ten slotte vindt het Klimaatakkoord een mooi resultaat en een "uiting van goede zorg voor een kwetsbare schepping." Hij noemt het ambitieus, maar de maatregelen houden ook rekening met de draagkracht van gewone gezinnen en mensen met een smalle beurs. "Bovendien nemen we echt de tijd voor de uitvoering ervan."

Oppositie

De oppositiepartijen zijn niet tevreden met het Klimaatakkoord. Dat is nog niet groen en eerlijk, vinden GroenLinks en PvdA, op wier steun het kabinet juist hoopt. De Partij voor de Dieren trekt feller van leer en spreekt van "gebakken lucht", "compromisme" en "pappen en nathouden". De grootste oppositiepartij, de PVV, vindt de klimaatplannen juist te ver gaan en stelt dat het kabinet in de greep is van "de Nationale Klimaatmaffia".

Het Klimaatakkoord dat nu op tafel ligt is al geboren met "een tangverlossing", twittert PvdA-Kamerlid William Moorlag. Het kabinet verschoof bijvoorbeeld wat lasten van de maatregelen van burgers naar bedrijven. Maar de PvdA maakt zich toch nog zorgen over "de betaalbaarheid voor gewone mensen".

Dat laatste is ook een punt van zorg voor SP-leider Lilian Marijnissen. "Dat de energierekening 100 euro omlaag gaat is een goede eerste stap, maar we zijn er zeker nog niet. De energierekening is namelijk afgelopen jaar gemiddeld meer dan 330 euro gestegen." Ook krijgt vervuilende industrie volgens haar nog te veel subsidie. Ze vindt wel dat met het Klimaatakkoord goede stappen worden gezet om Nederland schoner te maken en de klimaatdoelen te halen.

GroenLinks-voorman Jesse Klaver vindt het ook niet ver genoeg gaan. "Het is een stap in de goede richting, maar het is niet de groene en sociale doorbraak die nu écht nodig is", aldus Klaver op Twitter. "De komende tijd gaan wij strijden om deze plannen flink aan te scherpen."

Marianne Thieme van de Partij voor de Dieren geeft een "dikke onvoldoende" aan de kabinetsplannen. Ze vindt vooral de maatregelen voor de landbouw onvoldoende. Dat er geen inkrimping van de veestapel komt is voor haar een groot gemis. Ook de stook van biomassa om energie op te wekken hekelt ze.

De PVV spreekt van een baggerakkoord met onder andere "het monsterlijke rekeningrijden". Wat Nederland in zijn eentje doet zet wereldwijd toch geen zoden aan de dijk, zegt PVV-leider Geert Wilders.

De SGP is wel blij met het akkoord, maar vindt het te veel gericht op zon- en windenergie.

Bron: Redactie TaxLive