Dat Shell geen belasting betaalt, komt volgens Van Loon en McLean door het door Nederland gecreëerde gunstige belastingklimaat voor multinationals. Bedrijven die hier hun internationale hoofdkantoor hebben, mogen veel kosten op hun winst in mindering brengen. Voor Shell betekende dit dat de Nederlandse tak per saldo verlies leed en dus geen winstbelasting hoefde af te dragen.

Bovendien is het volgens Van Loon en McLean maar één aspect van het belastingverhaal van het olie- en gasbedrijf. Shell maakt namelijk gewoon gebruik van de mogelijkheden die de belastingregels bieden. Die regels zijn ook specifiek opgesteld om hoofdkantoren van multinationals naar Nederland te halen en de Belastingdienst ziet scherp toe op de naleving van de regels. "Wij betalen eerlijk belasting, zowel naar de letter als naar de geest van de wet". vat McLean samen.

Ook benadrukken de bestuurders dat het Rijk weliswaar belasting misloopt, maar dat hoofdkantoren van multinationals veel hoogwaardige banen opleveren. Ook leverde Shell volgens Van Loon vorig jaar 4,5 miljard aan andere belastingen op voor de staat, zoals accijnzen, loonbelasting, btw en dividendbelasting. Ook is het bedrijf goed voor duizenden banen, waarvan een deel bij toeleveranciers.

Van Loon was geschokt dat de belastinggegevens van Shell naar Trouw gelekt werden. Volgens haar zijn die gegevens "net zo privé als je medische dossier". Shell overwoog aangifte te doen, maar zag daar toch van af.

Vorige maand onthulde Stichting Onderzoek Multinationale Ondernemingen dat Shell een omstreden ruling met de Belastingdienst overeenkwam die de schatkist vorig jaar 893 miljoen euro kostte.

'Schofterige belastingdeals'

De linkse oppositie in de Tweede Kamer wil snel paal en perk stellen aan de mogelijkheden voor multinationals om belasting te ontwijken. "Onze belastingwetten maken het mogelijk dat Shell geen belasting betaalt. Dat moet veranderen", vindt Kamerlid Bart Snels van GroenLinks. Volgens de SP betaalt de gewone man het gelag voor het gunstige belastingklimaat voor grote bedrijven. "Wat zij niet betalen, betalen mensen meer", zegt fractievoorzitter Lilian Marijnissen. "Tijd om deze schofterige belastingdeals te ontmantelen."

PvdA'er Henk Nijboer noemt het "ongekend hoe Shell ervoor kiest om met fiscaal trapezewerk op grote schaal belasting te ontwijken en dan ook nog verontwaardigd is als daar wat van wordt gezegd". De Tweede Kamer praat op zijn initiatief volgende week met verscheidene partijen over de belastingafdracht van multinationals. Wie Shell bij dat gesprek vertegenwoordigt, is nog niet bekend.

Milieudefensie zegt dat het brutaal is van Shell om geen winstbelasting te betalen en tegelijkertijd belastinggeld te eisen om te verduurzamen. Volgens Freek Bersch, campagneleider van de klimaatzaak die Milieudefensie tegen Shell heeft aangespannen, zijn er nog veel vraagtekens rondom Shell. Zo blijft onbekend "hoeveel winst Shell echt maakt, hoeveel compensatie het krijgt voor het dichtdraaien van de gaskraan in Groningen en hoeveel belasting Shell ontwijkt via de meer dan 150 brievenbusfirma's die het in Nederland heeft".

Bron: ANP