Beleidsstandpunten van kennisgroepen worden niet gepubliceerd en alleen bij toeval (gedeeltelijk) openbaar gemaakt door inspanningen van burgers, bedrijven en hun fiscale intermediairs. Kennisgroepstandpunten moeten echter binnen zes weken worden opgenomen in gepubliceerd beleid, dat voor iedere burger en bedrijf toegankelijk is.

Volgens Nouwen, die docent belastingrecht is aan de Universiteit Leiden, is de zaak op dit punt volledig ontspoord. "Kennisgroepstandpunten vinden eerder niet dan wel hun weg naar de openbaarheid. Ten tijde van de afdoening van de openbaarheidsverzoeken via de Wob of Woo waren de – veelal jaren geleden – afgegeven fiscale standpunten nog steeds niet gepubliceerd in beleid, schrijft hij.

De Rotterdamse bestuursrechter oordeelde van de zomer dat de kennisgroepstandpunten omzetbelasting materieel dezelfde waarde hebben als formeel vastgesteld beleid. De staatssceretaris kan de standpunten dus niet geheim houden. Btw-expert Carola van Vilsteren heeft zich eerder waarderend uitgelaten over dit rechterlijk oordeel.

Onrechtvaardig

Niet alleen multinationals, maar ook de student, de bakker om de hoek en de huizenbezitter hebben recht op een transparante overheid, zo vindt Nouwen. Hij wijst op de ongelijkwaardigheid die nu bestaat tussen grote bedrijven die zich kunnen laten bijstaan door de Big Four en de gewone burger. "Alleen cliënten van één van de grotere belastingadvieskantoren hebben toegang tot de interne standpunten van de Belastingdienst."

Kantoren als PWC, EY of Loyens & Loeff begeleiden hun cliënten bij complexe belastingvraagstukken, die ook aan kennisgroepen worden voorgelegd. Over de jaren heen hebben deze kantoren een schat aan informatie opgebouwd over niet-gepubliceerd beleid van de Belastingdienst. Nouwen is daar resoluut over: "Cliënten van grote kantoren krijgen fiscale tegemoetkomingen die de gewone belastingbetaler mogelijk niet ontvangt. Dat is onrechtvaardig en ondermijnt het – toch al broze – vertrouwen van de gewone belastingbetaler in de Belastingdienst."

De fiscalist laat in de krant aan staatssecretaris Van Rij weten dat publicatie van kennisgroepstandpunten kinderspel is. "Een kleine stap voorwaarts, maar een grote stap naar een eerlijker en rechtvaardiger belastingstelsel voor iedereen."

Bron: NRC