De zaak (21 mei 2024, ECLI:NL:GHDHA:2024:850) verloopt als volgt. Een man heeft in 2007 zijn ontslagvergoeding ondergebracht in een stamrecht-BV. In februari 2017 emigreert hij naar de Verenigde Staten en ontvangt vanaf dat moment stamrechtuitkeringen uit zijn in Nederland gevestigde BV.

In 2017 ontvangt hij een bedrag van € 1.672.248 uit de BV en in 2018 € 1.463.217. De inspecteur rekent beide uitkeringen tot het belastbaar inkomen van de man in Nederland.

Voor de uitkering uit 2017 oordeelt het hof dat sprake is van schending van het gelijkheidsbeginsel. Deze conclusie is gebaseerd op een eerdere uitspraak van Hof Den Haag (Hof Den Haag 7 november 2023, ECLI:NL:GHDHA:2023:2727). De feiten die een rol speelden bij deze uitspraak kwamen in grote lijnen overeen met de onderhavige casus:

• Een niet-inwoner van Nederland ontvangt in 2017 een uitkering uit zijn stamrecht-BV.
• De Belastingdienst heeft geen verdragsverklaring afgegeven
• De inspecteur rekent de in 2017 ontvangen stamrechtuitkering tot het belastbaar inkomen.

In de hofuitspraak uit 2023 is het hof het met een man uit Malta eens dat sprake is van schending van het gelijkheidsbeginsel. De man vergelijkt zichzelf met belastingplichtigen met een uitkering uit een stamrecht die, in tegenstelling tot hij zelf, wél een verdragsverklaring van de belastinginspecteur hebben ontvangen. Deze belastingplichtigen hebben namelijk een brief van de Belastingdienst gekregen. In die brief staat dat de eerder afgegeven verdragsverklaring vanaf 1 januari 2018 niet meer van toepassing is. Dit naar aanleiding van een uitspraak van de Hoge Raad van 19 mei 2017 (ECLI:NL:HR:2017:913) waardoor de heffing in internationaal verband over stamrechtuitkeringen is gewijzigd. Voor belastingplichtigen die deze brief hebben ontvangen worden de stamrechtuitkeringen pas vanaf 1 januari 2018 belast in Nederland.

Maar zowel bij de man uit Malta als de man uit de Verenigde Staten wordt de stamrechtuitkering door de Belastingdienst in 2017 wél al tot het belastbaar inkomen gerekend. Dit zou niet het geval zijn geweest als de Belastingdienst een verdragsverklaring had afgegeven. Het hof oordeelt dan ook dat de inspecteur in beide gevallen ten nadele is afgeweken van begunstigend beleid, dat wel gold voor belastingplichtigen die in een vergelijkbare situatie verkeren. Het beroep op het gelijkheidsbeginsel voor de uitkering uit 2017 slaagt. De uitkering in 2017 wordt niet in de belastingheffing in Nederland betrokken.

De man is van mening dat heffing over de uitkering uit 2018 ook achterwege moet blijven. Hij doet daarbij een beroep op het vertrouwensbeginsel. Dit beroep slaagt niet. Het hof is van mening dat de man niet voldoende aannemelijk kan maken dat de Belastingdienst toezeggingen of uitlatingen heeft gedaan waaruit de man zou kunnen afleiden dat belastingheffing over de uitkering in 2018 niet aan de orde zou zijn.

Belang voor de praktijk

Uitkeringen uit een goudenhanddrukstamrecht vallen in de regel onder het verdragsartikel over niet-zelfstandige arbeid. Hier zou dat
dan zijn art. 16 van het Belastingverdrag Nederland-Verenigde Staten. Alleen als de ontslagvergoeding is afgestemd op, en ertoe
strekt te voorzien in de behoefte aan levensonderhoud vanaf de datum van beëindiging van de dienstbetrekking tot het bereiken van de pensioengerechtigde leeftijd ('overbruggingspensioen'), kan sprake zijn van toepassing van het pensioenartikel van art. 19 lid 1 Verdrag. De heffing is dan toegewezen aan het woonland.

Hetzelfde geldt als de ontslagvergoeding is toegekend als verbetering van onvoldoende pensioenrechten. In onderhavig geval achtte het hof onvoldoende bewezen dat de stamrechtuitkeringen kwalificeren als soortgelijk aan pensioen. Daarbij tilt het hof zwaar aan het feit dat het volledige stamrechtkapitaal is uitgekeerd in twee jaar, en ruim voordat belanghebbende de pensioengerechtigde leeftijd heeft bereikt.

Bron: Legal & Tax Nationale Nederlanden