De procedure betreft de waarde van certificaten van aandelen (cva) op het vastgestelde genietingsmoment 14 november 2006. De belanghebbende gaat uit van de nominale waarde van € 10 per cva. De Belastingdienst stelt dat de waarde per cva primair € 2.265, subsidiair € 1.673 en meer subsidiair € 1.479 bedraagt. In een opinie is een waarde van € 567 per cva vastgesteld.

Het Hof oordeelde dat het standpunt dat de cva geen hogere waarde dan de nominale waarde hadden pleitbaar is. De Staatssecretaris heeft in cassatie gesteld dat standpunten ten aanzien van feiten of het bewijs daarvan geen pleitbare standpunten kunnen opleveren.

Van belang is het arrest BNB 1988/319. In de verwijzingsopdracht overweegt de Hoge Raad dat het Hof in zijn oordeel zal moeten betrekken of het standpunt over de waarde van de woning ten tijde van de oplevering als gevolg van inmiddels opgetreden prijsdalingen op de onroerendgoedmarkt pleitbaar is. Uit dit arrest volgt dat het leerstuk van het pleitbaar standpunt ook van toepassing is op stellingen over waardebepalingen.

De A-G komt tot de conclusie dat de waarde in het economische verkeer van de cva een feitelijke kwestie is waardoor een stellingname daarover geen pleitbaar standpunt kan vormen. Dit is niet in lijn met het arrest BNB 1988/319. Mijns inziens is de waardering van de cva een kwalificatie van de feiten. Feit is dat belanghebbende op 21 augustus 2006 de nominale waarde van € 10 per cva heeft betaald. In juli 2007 is een bedrag van € 2.256 bij een aandelentransactie als prijs gehanteerd. De beoordeling of in het jaar 2006 inkomen is genoten met het verkrijgen van de aandelen betreft een fiscale kwalificatie van de feitelijke gang van zaken. Is sprake van belastbaar inkomen, zo ja op welk moment? En zo ja, wat is de hoogte van het belastbaar inkomen?

Het vaststellen van de hoogte van inkomen dan wel vermogen betreft dus een fiscale kwalificatie van de feiten. Welk belang moet worden toegekend aan de aankoopprijs, welke factoren zijn relevant bij het bepalen van de waardeontwikkeling en welk belang moet worden toegekend aan een verkoopprijs die 1 jaar later ligt of 3 jaar later ligt? Kortom, waardebepaling is het kwalificeren van feiten naar een waarde die met toepassing van de fiscale wetten in de aangifte moet worden opgenomen. Ook het vaststellen van bijvoorbeeld de kosten die in aftrek kunnen worden gebracht in de aangifte betreft naar mijn mening een fiscale kwalificatie. Feitelijk kan er een bon aanwezig zijn van een etentje in een restaurant. Vervolgens moet aan de hand van het fiscale recht worden beoordeeld of die kosten aftrekbaar zijn.

Cruciaal blijft dat de belastingplichtige bij het indienen van de aangifte een standpunt in moet nemen. Het standpunt zal doorgaans een waardering van feiten inhouden waarbij het recht op de feiten wordt toegepast. Ook in deze gevallen van fiscale kwalificatie kan een standpunt pleitbaar zijn. De conclusie van de A-G dat een stelling over de waarde in het economisch verkeer niet pleitbaar kan zijn, volg ik dan ook niet. De belastingplichtige moet ook in feitelijke situaties beschermd worden tegen te snelle boeteoplegging of omkering van de bewijslast. Daarbij is van belang dat de vraag of een pleitbaar standpunt is ingenomen niet hoeft te worden beantwoord als de inspecteur niet bewijst dat bewust een onjuiste aangifte is gedaan. In dat geval is vanwege het ontbreken van bewustheid reeds geen grond voor omkering en verzwaring van de bewijslast of beboeting aanwezig. Overigens kan het oordeel van het Hof dat de vereiste aangifte is gedaan in stand blijven als geen cassatie is ingesteld tegen het oordeel van het Hof dat geen bewustheid aanwezig was. In dat geval komt de Hoge Raad niet toe aan de beoordeling of het oordeel dat een pleitbaar standpunt is ingenomen in stand kan blijven.