Aangezien de Kamer al maanden niet had gedebatteerd over deze onderwerpen, was de agenda vrij vol. De Kamerleden focusten daarbij op twee grote thema’s: de uitdagingen van de Belastingdienst – ICT en personeel – en de dienstverlening. Daarnaast werd er gesproken over een aantal actuele onderwerpen: het signaal dat de Belastingdienst onvoldoende personeel heeft om de coronaschulden te innen, de ontwikkelingen rondom box 3 en de berichtgeving in de media dat de Belastingdienst meekijkt als mensen online tweedehands kleding verkopen.

Begin deze maand concludeerde de Algemene Rekenkamer dat de Belastingdienst te weinig capaciteit heeft om echt werk te maken van de coronabelastingschulden. Dat signaal riep twee vragen op: hoe gaat de Belastingdienst om met problematische openstaande schulden én in hoeverre speelt het personeelstekort hierin een rol? Van Eijk (VVD) benadrukte daarbij dat uitstel geen afstel mag zijn; dat zou oneerlijk zijn tegenover de ondernemers die wel hebben terugbetaald. Vlottes (PVV) vroeg zich af hoe het personeelstekort een argument kon zijn om belastingschulden af te schrijven. Van Rij stelde de Kamerleden gerust, “uitstel is geen afstel”. De openstaande schulden zullen gefaseerd worden geïnd.

Basis op orde

De personele capaciteit bij de Belastingdienst werd ook besproken in het licht van de verwachte uitstroom van bijna het halve personeelsbestand de komende vier jaar. Kamerbreed zijn er zorgen over de effecten van deze leegloop binnen de Belastingdienst en de uitdaging om nieuwe mensen te vinden. In dit licht wilde de Kamer vooral weten wat de staatssecretaris doet om “de basis op orde” te brengen. Van Rij benadrukte dat personeel en ICT de grootste risico’s zijn voor de Belastingdienst, maar gaf daarbij aan niet pessimistisch te zijn. Zelfs in de huidige arbeidsmarkt lukt het om goede mensen te werven én er wordt keihard gewerkt om ervaring en kennis te behouden.

Het tweede grote thema in het debat was de dienstverlening, waarbij er veel aandacht was voor de praktische rechtsbescherming. Idsinga (NSC) en Vlottes (PVV) waren kritisch op de onvolledige fiscale dossiers bij de rechter, waarover de Inspectie Belastingen, Toeslagen en Douane afgelopen december rapporteerde. De staatssecretaris komt nog schriftelijk terug op dit punt en zal daarbij dan ook ingaan op de toepassing van de wettelijke kaders (art. 8:42 en art. 8:29 Awb). Van Dijk (CDA) diende met betrekking tot de rechtsbescherming een initiatiefnota in om de rechten van belastingbetalers en toeslagontvangers beter en begrijpelijker in de wet te verankeren en een ‘handvest praktische rechtsbescherming’ op te stellen.

Parlementaire agenda

In het commissiedebat spraken verschillende Kamerleden verder hun zorgen uit over het box 3-dossier. Daarbij focusten ze zich op de (personele) capaciteit bij de Belastingdienst indien de Hoge Raad oordeelt dat het rechtsherstel moet worden verruimd en/of dat de tijdelijke wetgeving met de verfijnde ficties en forfaits juridisch niet houdbaar is. De staatssecretaris gaf aan dat hij er nog steeds op vertrouwt dat de overheid deze procedures zal winnen, maar dat er ook voorbereidingen worden getroffen voor het geval er niet wordt gewonnen. Zodra de Hoge Raad arrest heeft gewezen, zal de staatssecretaris een plan van aanpak naar de Tweede Kamer sturen.

In het eerste fiscale commissiedebat toonde de nieuwe vaste Kamercommissie Financiën zich vooral constructief. Dit past in het veelgehoorde mantra “het kabinet is demissionair, maar de Kamer is missionair”. De Tweede Kamer wil, los van de complexe formatie, op verschillende (fiscale) dossiers stappen zetten. Een voorbeeld hiervan is de overweging van Maatoug (GL-PvdA) om het wetsvoorstel werkelijk rendement box 3 als Kamer inhoudelijk te behandelen, nadat de uitvoeringstoets is afgerond.