Nadenkend over de btw denk ik aan zonnepanelen, aandelentransacties, koepels, in wezen nieuwbouw, stacaravans, fraude, e-commerce en wat dies meer zij. Het is slechts een greep uit actuele btw-onderwerpen.
Wat die btw betreft, bent u het vast met mij eens dat deze breed, eenvoudig, rechtszeker, neutraal, gelijk, volledig, effectief en efficiënt moet worden geheven. Door de variabelen in interpretaties van de Wet (en Btw-richtlijn), de fraude(mogelijkheden), de vrijstellingen en verlaagde tarieven durf ik wel de stelling aan dat de btw nog beter kan presteren.
Naast de moeizame weg van eenvoudiger regelgeving - afgezien van afschaffing van de integratielevering en de landbouwregeling lijken er alleen maar meer en ingewikkelder regels bij te komen - wijst de OESO een kortere weg naar een rechtszekere, effectieve en efficiënte btw-heffing.
U kent de OESO natuurlijk al lang van modelverdragen, BEPS of de VAT/GST-Guidelines (2017) die onlangs een voorzichtig vervolg kregen met een publicatie over de rol van de platforms. Dat is echter niet waar ik op doel. Ik doel op de aanbeveling van het Forum on Tax Administration (FTA) om belastingregels meteen te verwerken in de bronsystemen en het gebruik van veilige en betrouwbare systemen (zie bijvoorbeeld the Tax Administration 2017). Ook spoort de FTA (lees: de DG’s van de aangesloten landen) belastingdiensten aan om te analyseren waar verbeteringen mogelijk zijn door het gebruik van technologie, en worden best practises gepubliceerd (zie bijvoorbeeld recente rapporten over online cash registers). Ik juich die mondiale kennisdeling door de OESO (of door IMF, Wereldbank, IOTA, ATAF of CIAT), de publicatie van relevante belastingdienstendata, de ontwikkeling van rekenmodellen (maturity models), maar ook de tot op heden uitgebleven benchmarks toe.
Zo ben ik bijvoorbeeld niet alleen nieuwsgierig naar de werking, maar ook naar de effectiviteit en efficiëncy van e-invoicingcrossmatchingsystemen die al veel landen toepassen (onder meer Rusland, China en tal van Zuid-Amerikaanse landen). Wat kunnen wij daarvan leren om onze btw-performance te verbeteren? En met behulp van welke indicatoren en wegingsfactoren valt de performance van de btw (bijvoorbeeld op kosteneffectiviteit) goed te vergelijken? Ik verwijs hierbij bijv. naar het diagnostic tool for assessing VAT compliance costs van Highfield, Evans en Walpole. Effecten van gemaakte keuzen zouden naar mijn mening gemeten moeten worden om te bezien of ze resulteren in de gewenste uitkomsten. Daarbij zijn prestatie-indicatoren nodig en nuttig om daar te komen waar je wilt zijn. En wanneer we de btw als keten (systeem) bezien, komen we dan vanzelf weer uit waar het allemaal mee start, namelijk bij de belastingregels zelf. Dit wil zeggen dat, als blijkt dat deze te ingewikkeld (of niet duidelijk) zijn, een wijziging van die regels als oplossing voor de hand ligt. Als ik de onderwerpen zie waarover nog discussie is in de btw, is er voldoende ruimte voor verbetering.
Overigens heeft de Belastingdienst de genoemde FTA-boodschap al omgezet in actie. Eind 2017 begon zij met verschillende softwareleveranciers en het keurmerk Zeker-OnLine, de proef ‘Betalen, boekhouden en belastingaangifte doen in één'. Ik zie zeker uit naar de uitkomsten van die proef en de toekomst van de performance van de btw.