Dit stimuleringsprogramma zal de Nederlandse staatsschuld tot ongekende hoogte opstuwen, volgens de laatste berichten naar het astronomische bedrag van ruim € 90 mrd. Wenselijk is dat uiteraard niet maar helaas onvermijdelijk.

Even onvermijdelijk zal straks, wanneer de tijden weer enigszins zullen zijn genormaliseerd, de oer-Hollandse vraag opkomen: Wie gaat dat (terug)betalen? Althans, ik neem niet aan dat dit kabinet – elk kabinet van welke signatuur dan ook – zal berusten in een staatsschuld van 80% of 90%. We zijn nu eenmaal geen Japan of Italië . De ‘‘Brusselse 60%’’ is tot op heden in Nederland steeds heilig gebleken.

De instinctieve reactie om die gigantische staatsschuld terug te brengen, is al snel door middel van bezuinigingen. Maar dit betekent dat een weer opkrabbelende economie een nieuwe knauw krijgt en dat lijkt mij niet verstandig. Weer een of twee procentpunten bij het BTW-tarief erbij, zoals na de laatste (krediet)crisis is gebeurd, vond ik toen al en nu nog steeds een domme, oncreatieve maatregel. Kan dit niet intelligenter?

Om die vraag te beantwoorden, is het goed meer in detail te kijken naar de gevolgen van de huidige coronacrisis. Want niet elke sector heeft het even zwaar te verduren (gehad). Er zijn sectoren die juist floreren bij de coronacrisis. Dat zijn, kort gezegd, alle sectoren die ‘op afstand’ (kunnen) werken. Ik denk dan met name aan de webwinkels en in het verlengde hiervan de pakketbezorgingsdiensten. Maar ook supermarkten draaien recordomzetten. De vraag rijst dan of het niet juist solidair is om van deze sectoren die meer dan evenredig profiteren van de coronacrisis, een extra bijdrage te vragen. Dit zou kunnen door middel van een coronabelasting die de extra ‘coronawinsten’ van deze bedrijven voor een deel weg belast.

We kennen hiervan voorbeelden uit het (recente) verleden. De bankenbelasting is na de vorige (krediet)crisis ingevoerd teneinde banken te laten bijdragen aan hun eigen financiële redding. Maar ook de verhuurderheffing van woningcorporaties dient ertoe om de overwinsten van woningcorporaties weg te belasten. Een coronabelasting zou iets soortgelijks kunnen doen. Ik denk aan een soort van surtax van bijvoorbeeld 15% of 25% bovenop de algemene VPB, te heffen over deze extra ‘coronawinst’.

De (beperkte) lengte van deze column biedt mij helaas niet de ruimte om zo’n coronatax nader uit te werken – de belangrijkste en tevens moeilijkste vraag is natuurlijk hoe de extra winst als gevolg van de coronacrisis moet worden vastgesteld – maar de gedachte lijkt mij het nader onderzoeken waard. Al was het maar om te voorkomen dat de financiële pijn straks wordt uitgesmeerd over alle burgers en bedrijven van Nederland waardoor een groot aantal sectoren die al zo zwaar zijn geraakt door de coronacrisis, opnieuw wordt getroffen.