Marco Gomes Vale Viga maakt zich op voor het 'VAT Action Plan' dat op korte termijn gaat verschijnen.
‘‘We have had some EU-wide VAT rules in order to make the single market work, but the system has been far too inflexible and it causes understandable frustration. We said we would get this changed, and that is exactly what we have done. The Council conclusions confirm that the European Commission will produce a proposal in the next few days to allow countries to extent the number of zero rates for VAT, including on sanitary products. This is an important breakthrough (. .. ) meaning the end of the Tampon Tax.''
Wie 21 maart 2016 tijdens de toespraak van David Cameron voor de ‘House of Commons' het instemmende gemompel hoorde, vermoedt dat een ‘Brexit' aan het zijden draadje van een tampon hangt. De ‘Prime Minister' raakt met zijn inleidende zin wel de kern van de discussie die in Europa aanstaande is. Het voorstel waar Cameron op doelt, is het ‘VAT action plan' dat de Europese Commissie een dezer dagen presenteert. Afgelopen januari 2016 publiceerde zij de ‘road map' om te komen tot die mededeling. Hoewel de Commissie nog geen concreet richtlijnwijzigingsvoorstel doet, mag actie worden verwacht op de aanpak van btw-fraude, btw-tarieven, vereenvoudiging van het systeem en eventueel grondslagverbreding. Daarvoor is wel nodig dat de EU-28 meer dan
de afgelopen jaren op e´e´n lijn komen. Met elkaar e´n met de Europese Commissie.
Geschat wordt dat alleen al met grensoverschrijdende btw-fraude € 45 tot € 53 miljard is gemoeid. Nog daargelaten de rest van de ‘VAT gap' van € 170 miljard. Ter vergelijking, het onderhanden zijnde ‘Anti Tax Avoidance Package' levert volgens de European Parliamentary Research Service € 50 tot € 70 miljard op. Het is dan ook niet vreemd dat afgelopen december tijdens een btw-congres ironisch klonk:
‘‘First of all, I would like to thank the Institute for Austrian and International Tax Law for organizing a conference which is not about BEPS.''
Om btw-fraude (beter) te tackelen wordt mogelijk overgestapt op een ‘definitief btw-systeem'. Is de 21% die wij over de aanschaf van de meeste goederen en diensten betalen dan tijdelijk? Zeker niet, maar de heffing ervan wordt in de toekomst wellicht (letterlijk en figuurlijk) verlegd naar de uiteindelijke verbruiker
of diens leverancier.
Wanneer voor de heffing van btw daadwerkelijk bij het verbruik wordt aangesloten, kan ook over btw-tarieven worden gepraat. De EU-lidstaten van consumptie gaan immers over de inhoud van hun eigen schatkist. De vraag is hoever de 28 lidstaten hierin willen gaan. Weliswaar hechten zij veel waarde aan de beleidsvrijheid om de hoogte van algemene en verlaagde tarieven te bepalen. De nationale parlementen maken zich doorgaans snel zorgen over de (eigen) boodschappenkar. Tegelijkertijd houden met name buurlanden elkaar scherp in de gaten. Hoezo één markt?
De Europese Commissie zal op haar beurt discussies in de Groep belastingvraagstukken, Groep op hoog niveau belastingvraagstukken, Coreper II en I, en uiteindelijk Ecofin ook niet zomaar de vrije loop laten. De eigen middelen van de Unie hangen tenslotte samen met de btw. Binnen dit krachtenveld is Nederland tot 1 juli 2016 de voorzittende ‘honest broker'. De toekomst van de btw is niet ingewikkeld, het is Europa.
5