Ik wilde het in deze column eigenlijk hebben over de bijdrage Zorgverzekeringswet. Dat de wetgever – willens en wetens – niets doet aan de dubbele bijdrageheffing die in meerdere situaties in de systematiek besloten ligt. En dat de Hoge Raad de daarvoor gegeven rechtvaardigingsgrond kritiekloos slikt. Ik had ook wel een column willen schrijven over de vermogensrendementsheffing. Dat de wetgever na jaren steggelen de deksel op de neus heeft gekregen, met dank aan de Hoge Raad. En hoe nu verder? Maar dat doe ik allemaal niet.
Want met de invasie van de Oekraïne en de oorlog die van Poetin geen oorlog mag heten, lijkt het allemaal zo futiel, zo zinloos, zo onbelangrijk. Waarom zou ik mij druk maken over dit soort fiscalistische dingetjes, terwijl drie grenzen verderop, als we niet oppassen, de derde wereldoorlog begint.
De zondag dat ik dit schrijf, een zonovergoten zondag (de drielingstorm lijkt alweer vergeten), fietste ik door het centrum van Delft. Om het hoofd leeg te maken. Ik fietste langs het standbeeld van Hugo de Groot. Hugo, die zélf ook moest vluchten naar het buitenland voor tirannie. In zijn geval die van prins Maurits. Elke jurist kent het verhaal. Elke jurist kent of heeft op zijn minst gehoord van zijn bekendste boek: De iure belli ac pacis (Over het recht van oorlog en vrede). We hoeven er niet over te twijfelen dat Hugo Poetins oorlog scherp zou afkeuren. Van een rechtmatige oorlog kan geen sprake zijn. Zal Poetin zich hiervoor ooit nog eens moeten verantwoorden voor het Internationaal Strafhof? Zover zal het wel nooit komen. Maar tegen beter weten in blijf ik hopen op een enkeltje Den Haag.
Moet ik nu dan echt iets schrijven over de probleempjes of onrechtvaardigheidjes in ons belastingstelsel? Of over de onderhandelingen over een nieuw belastingverdrag met Rusland, waarover in een Kamerbrief van februari nog wordt gesproken? Moet ik mij opwinden over wetgeving van een wetgever die soms het spoor een beetje bijster is en, laten we wel zijn, ook vaak wel belangrijker zaken aan het hoofd heeft? En dan heb je misschien wat te veel centjes betaald aan de Belastingdienst? Ik kan mij er nu niet echt druk over maken.
Ongetwijfeld leiden de keuzes van vandaag (naar aanleiding van de beelden op tv) tot allerhande (fiscale en maatschappelijke) vraagstukken die pas mogelijk worden behandeld als de beelden weer uit de media zijn verdreven. Zo zijn Russische tegoeden inmiddels bevroren. Wordt confiscatie de volgende stap? En zo ja, wat ga je daar dan op termijn mee doen? Inzetten voor een ‘Marshallplan’ voor Oekraïne én Rusland? Hoe zorg je er dan voor dat het geld op de juiste plek terecht komt? Het is immers geen geheim dat corruptie in beide landen welig tiert met een CPI-score van 32 respectievelijk 29 in 2021.
Dat we het onderling oneens kunnen zijn over wat een rechtvaardige belastingheffing inhoudt, is vrijheid, een groot goed. Het is een niet vanzelfsprekende luxe. In mijn volgende column hoop ik oprecht weer ouderwets te kunnen zaniken over iets fiscaalrechtelijks. Maar nu even niet.
Ϲлава Україні!
