Schandalen spreken tot de verbeelding. Vooral als er aansprekende namen bij zijn betrokken. Schandalen zijn nooit leuk, meestal pijnlijk en maar soms nuttig.
Neem de Toeslagenaffaire. Wat is er inmiddels veranderd aan het stelsel van de toeslagen? Want ja, er was een probleem aan de uitvoerings-/invorderingskant, maar dat neemt niet weg dat het ingewikkelde stelsel zelf nog steeds bestaat. Eenvoud maar robuust kan een hoop narigheid voorkomen. En dat je ook bij zo’n systeem alert moet zijn, bewijst box 3. Hoe moeilijk is het om het oude, maar eenvoudige, veronderstelde rendement van 4% aan te passen? Dan moet je uiteraard wel het besef hebben dat dit percentage niet meer reëel is. Een blik op de eigen spaarrekening zou daarvoor voldoende moeten zijn.
Er zijn echter ook minder ’zwart-wit-schandalen’. Als een Colombiaanse bekende zangeres in Spanje wordt verdacht van omvangrijke belastingfraude en acht jaar celstraf kan krijgen, dan klinkt dat smeuïg. Naar Nederlandse maatstaven vertaald gaat het om art. 4 AWR: waar iemand woont, wordt naar de omstandigheden beoordeeld. En die omstandigheden maak je zelf. Bijvoorbeeld, in het geval van ‘onze’ zangeres, door een relatie te starten met een Spaanse voetballer, vermoedelijk een reden om vaker in Spanje te verblijven. En als je dan zwanger bent, is het ook niet zo gek dat je samen met je geliefde naar verloskundige afspraken in Spanje gaat. En om nu voor een dag op en naar te vliegen ... En wanneer is het moment dat zij zelf had moeten beseffen dat ze eigenlijk ‘te vaak’ in Spanje was? Dat besef komt meestal pas achteraf. Vanaf de zijlijn is het natuurlijk makkelijk praten en in retrospectief is het gemakkelijker om na te gaan waar iemand is verbleven. Ik pleit ‘onze’ zangeres overigens niet vrij. Sterker nog, de bewijzen voor het tegendeel lijken weinig overtuigend en je kunt uiteraard ook in meer landen tegelijk belastingplichtig zijn.
Toch kan hetzelfde zich ook op kleinere schaal voordoen. Noem me daarin naïef, maar soms loopt het leven zoals het loopt, en is fraude mijns inziens wel een erg grote stempel. Ik moet de eerste belastingplichtige nog tegenkomen die bij het doen van zijn belastingaangifte nog eens door zijn eigen rekeningmutaties loopt. Ik denk dan bijvoorbeeld aan werknemers die werken voor een buitenlandse werkgever (zowel inbound als outbound). Een andere verhouding tussen werkdagen op locatie bij de werkgever en thuiswerkdagen kan dan van grote invloed zijn op zaken als premieheffing en aftrekposten. In het kader van de coronapandemie zijn hiervoor goedkeuringen gegeven, waardoor de werknemer ondanks de gewijzigde feitelijke situatie geen andere aangifte hoefde te doen. Maar die goedkeuringen zijn inmiddels uitgewerkt en ik vraag me af of die werknemers (allemaal) op hun netvlies hebben staan dat hun aangifte gaat wijzigen. Maar door ‘onze’ zangeres zijn ze misschien gewaarschuwd.
Informatiesoort: Uitvergroot
Rubriek: Internationaal belastingrecht
