De Hoge Raad oordeelt dat X een onderneming drijft in de vorm van een eenmanszaak en daarmee met zijn prestaties winst beoogt. Reeds daarom kunnen zijn prestaties niet onder de vrijstelling vallen. Met het oog op het belang voor de rechtspraktijk worden de begrippen schuldhulpverlening en maatschappelijk werk nader uitgelegd.
X exploiteert een administratiekantoor als eenmanszaak en geeft fiscale adviezen aan verstandelijk beperkte klanten die in instellingen verblijven. Zijn feitelijke werkzaamheden bestaan uit budgetbeheer, -begeleiding en -advisering, al dan niet door gebruik te maken van het wettelijke beschermingsbewind of curatele. Volgens Hof Arnhem-Leeuwarden is op de diensten geen BTW-vrijstelling van toepassing. X gaat in cassatie.
De Hoge Raad oordeelt dat X een onderneming drijft in de vorm van een eenmanszaak en daarmee met zijn prestaties winst beoogt. Reeds daarom kunnen zijn prestaties niet onder de vrijstelling (art. 11 lid 1-f Wet OB 1968) vallen. In de algemene aantekening van Bijlage B van het uitvoeringsbesluit wordt ten onrechte een uitzondering gemaakt voor winstbeogende instellingen als bedoeld in de posten b.29 en b.33. De door de wet toegekende regelgevende bevoegdheid is hier overschreden. Bijlage B is in zoverre onverbindend en moet buiten toepassing blijven. Winstbeogende ondernemers zoals X kunnen niet met succes een beroep op het vertrouwensbeginsel doen. In rechte te beschermen vertrouwen kan alleen worden ontleend aan uitlatingen van een bestuursorgaan. Bijlage B is een algemeen verbindend voorschrift en geen uitlating van een bestuursorgaan. Het beroep van X is ongegrond. Met het oog op het belang voor de rechtspraktijk worden de begrippen schuldhulpverlening en maatschappelijk werk nader uitgelegd. Werkzaamheden ter voorkoming van problematische schulden vallen ook onder schuldhulpverlening, ook als de betrokkene nog niet eerder problematische schulden heeft gehad. Diensten van bewindvoerders of curatoren, en diensten die inherent zijn aan beschermingsbewind of curatele, zijn diensten die nauw samenhangen met maatschappelijk werk en vallen onder post b.29 van Bijlage B. De voorwaarde dat de leveringen en diensten als zodanig worden verricht door een instelling van maatschappelijk werk brengt mee dat de betrokken instelling blijk moet geven van een duurzaam sociaal engagement, zodat kan worden gezegd dat de onderneming die zij drijft van sociale aard is.
Lees ook het thema Non profit: vrijgesteld van btw of toch belast?
Wetsartikelen:
Uitvoeringsbesluit omzetbelasting 1968 Bijlage B
Wet op de omzetbelasting 1968 11
Informatiesoort: VN Vandaag
Rubriek: Omzetbelasting, Fiscaal bestuurs(proces)recht
Instantie: Hoge Raad
Editie: 17 april
Carrousel: Carrousel