De Kennisgroep winstbepaling heeft vragen beantwoord over de fiscale winstbepaling bij interest rate swaps. Het gaat om de situatie waarbij zogenoemde mutual break clausules worden vervangen door mandatory break clausules. Daarnaast gaat het om de situatie waarbij sprake is van een zogenoemde doorzak.
De aanleiding is een belastingplichtige die contracten afsluit bij bank X om het variabelerenterisico op bestaande en toekomstige variabel rentende leningen bij banken Y en Z af te dekken. Belastingplichtige is op grond van zo’n interest rate swap (IRS; hierna: renteswap), over een bepaalde periode een vast percentage verschuldigd van de hoofdsom van de bijbehorende variabel rentende lening. Als tegenprestatie ontvangt belastingplichtige over dezelfde periode en van hetzelfde bedrag, hetzelfde variabele percentage als dat van de variabele rente op de lening. Op het moment dat de renteswaps werden afgesloten bevatten zij mutual break clausules. In 2018 is belastingplichtige vervolgens overgegaan tot de herfinanciering van de variabel rentende leningen en de bijbehorende renteswaps (swapcombinaties). Banken Y en Z hebben in verband met die herfinanciering de renteswaps van belastingplichtige overgenomen en nieuwe vastrentende leningen verstrekt met gelijke nominale bedragen en einddata als de renteswaps. De eerdere geldleningen zijn door belastingplichtige afgelost. Ter compensatie van de overname van de negatieve waarden van de renteswaps betaalt belastingplichtige op de nieuwe leningen een hoger dan marktconforme rente met (risico) opslagen. Deze variant van de afkoop van renteswaps wordt in de praktijk doorzak genoemd.
Volgens de kennisgroep blijft, indien de looptijd van een renteswap wordt verkort doordat een mutual break clausule wordt vervangen door een mandatory break clausule, sprake van een swapcombinatie (de swap en samenhangende variabel rentende lening) in de zin van het arrest HR 8 november 2019, BNB 2020/13. Daarvoor geldt dat het niet is toegestaan een waardedaling van een interest rate swap als gevolg van een daling van de marktrente ten laste van het resultaat te brengen, voor zover de daling van de marktrente ertoe leidt dat op een met die swap samenhangende variabel rentende lening in de toekomst minder rente hoeft te worden betaald.
In 2018 kan belastingplichtige de negatieve resultaten behaald bij afkoop van de renteswaps als last nemen. Er is namelijk in wezen geen sprake van voortzetting van de oorspronkelijke swapcombinatie in de zin van HR 25 februari 2022, BNB 2022/61.
Wetsartikelen:
Wet inkomstenbelasting 2001 undefined
Wet op de vennootschapsbelasting 1969 8
Informatiesoort: VN Vandaag
Rubriek: Inkomstenbelasting, Vennootschapsbelasting
Regelgevende instantie: Belastingdienst
Editie: 12 juli