Belanghebbende, X bv, maakt deel uit van het Zweedse L-concern. X bv fungeert als houdstermaatschappij van circa 40 buitenlandse deelnemingen. Medio 2004 geeft het L-concern aan dat ze de Italiaanse concernvennootschap C SpA van de Italiaanse beurs wil halen. Voor deze operatie is een bedrag van € 237 mln nodig. Om een en ander te bewerkstelligen richt de Italiaan E, een adviseur van X bv, de Italiaanse vennootschap F Srl op. X bv neemt vervolgens de aandelen F Srl op 3 mei 2004 van E over en via F Srl worden de aandelen ingekocht. X bv stort hierbij € 237 mln in F Srl. Het hiervoor benodigde bedrag van € 237 mln leent X bv van B, een concernvennootschap die treasury-activiteiten verricht. X bv brengt de over de lening verschuldigde rente van € 6,5 mln in aftrek. De inspecteur staat aftrek van de rente niet toe. Hof 's-Hertogenbosch oordeelt dat X bv een constructie heeft opgetuigd met het doel om een belangenwijziging te creëren. Het hof overweegt hierbij dat E de aandelen in F Srl alleen maar enige tijd in zijn bezit heeft gehad om te verhinderen dat aftrek van de rente, door de toepasselijkheid van art. 10a Wet VPB 1969, zou worden beperkt. Het gelijk is dan ook aan de inspecteur. X bv gaat in cassatie.

Belanghebbende, X nv, is de moedermaatschappij van een fiscale eenheid voor de VPB en heeft direct een 100%-belang in een vennootschap in het Verenigd Koninkrijk (hierna: UK-deelneming). De UK-deelneming houdt deelnemingen in andere in het Verenigd Koninkrijk gevestigde vennootschappen (de UK-groep) en middellijk een deelneming in een in Nederland gevestigde subholdingvennootschap. De subholdingvennootschap heeft drie eurovorderingen op de fiscale eenheid. Na reorganisaties in 2008 en 2009 houdt de fiscale eenheid het belang in de subholdingvennootschap rechtstreeks (dus niet meer via de UK-groep) en het belang in de UK-deelneming niet meer rechtstreeks maar via een Luxemburgse vennootschap en een nieuwe UK-vennootschap. X nv claimt door de reorganisaties grote aftrekbare valutaverliezen te hebben geleden en beroept zich daarbij op het arrest-Deutsche Shell (HvJ EU 28 februari 2008, nr. C-293/06, V-N 2008/13.8) dat gaat over valutaverlies op dotatiekapitaal bij het beëindigen van een vaste inrichting. Rechtbank Den Haag oordeelt dat de verliezen niet aftrekbaar zijn, omdat deze het gevolg zijn van louter interne reorganisaties. Hof Den Haag oordeelt dat het arrest-Deutsche Shell ook kan worden toegepast bij de verkoop van een (buitenlandse) deelneming aan een in een andere lidstaat gevestigde koper, en dat de valutaverliezen in weerwil van de Nederlandse wetgeving toch aftrekbaar zijn van de in Nederland belastbare winst. De staatssecretaris gaat in cassatie. De Hoge Raad stelt in beide procedures prejudiciële vragen (V-N 2016/36.9 en V-N 2016/36.10).

Advocaat-generaal Campos Sánchez-Bordona concludeert in de zaak van X bv dat het EU-recht zich er tegen verzet dat Nederland niet toestaat dat X bv de rente op een lening die verband houdt met een kapitaalstorting in een in andere lidstaat gevestigde dochteronderneming niet in aftrek kan brengen. De A-G wijst er daarbij op dat X bv dat wél zou kunnen doen als die dochteronderneming ook in Nederland was gevestigd. In de zaak van X nv concludeert de A-G dat het EU-recht zich er niet tegen verzet dat Nederland aftrek van het valutaverlies niet toestaat. De A-G wijst er daarbij op dat in een vergelijkbare situatie een valutawinst ook niet belast is.

Lees ook de thema's Renteaftrekbeperkingen in de vennootschapsbelasting, De fiscale eenheid bij grensoverschrijdende situaties en Vaste inrichting: Grensoverschrijdende activiteiten belast in het buitenland.

Wetsartikelen:

Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie 53

Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie 49

Wet op de omzetbelasting 1968 10a

[Nieuwsbron]